Mese: Agosto 2016

Autore	Gustavo Vega Mansilla
Titolo	Istanti di cristallo
Collana	La stanza del poeta
Pagine	64
Anno	2016
Prezzo	€ 9,00

Le piccole cose che fanno la vita

Gustavo Vega torna volentieri in Italia. Quando può, fisicamente, e volentieri anche in veste cartacea: nella prima serie della collana “la stanza del poeta” fu pubblicata una piccola raccolta col titolo Riflessione. Istanti di cristallo (2007). Una piú ampia raccolta di scritti poetici di vario genere è apparsa qualche anno dopo col titolo Dipingere la luce (Edizioni Eva). Titolo in cui può forse sintetizzarsi l’attività poetica del nostro amico spagnolo: egli riflette e scolpisce istanti di cristallo con una pennellata di luce. E si potrebbero anche enucleare – tra le molte e diverse suggestioni provocate dalla sua poesia – alcune costanti tematiche: la natura, l’incontro, la misura.

Dall’orologio appeso
si stacca il tempo
senza macchiare la parete.

Il mondo universo è scheggiato in frammenti di immagini, come si frantuma in momenti di varia fortuna la stessa esistenza umana: la misura del poeta è la sua capacità di cogliere, comprendere e condividere, e fissare, quindi, con la sua luminosa pittura, nel suo cristallino gioco di luci e di specchi. Le stagioni, il tempo, le tracce che lasciano le umane cose - i desideri, le illusioni, la cadute. Ma c’è tanta vita in questo piccolo libro di Gustavo Vega, e deve bastarci. Nella concentrazione verbale dell’haiku basta un niente per alterare non solo la forma, poiché il senso stesso deraglia pericolosamente.
L’haiku di Gustavo Vega, pur non avendo sempre forma classica, conserva della maniera originale l’in-dicazione temporale, o un agente atmosferico oppure il nome di un animale; coniuga insomma libertà e fedeltà in un gioco sottile di rimandi semantici. Qui leggiamo di cicale e di cicogne, di aquile e gabbiani; qui passiamo dall’estate all’autunno all’inverno (manca la primavera), e seguiamo la luna e il sole nel loro andare celeste. Ma soprattutto c’è lui, il poeta con i suoi pensieri e turbamenti, con le sue domande senza punto interrogativo. Con la sua poesia. La riflessione sulla poesia è costante, dichiarata: è “luce crepuscolare” e germoglio di azzurro silenzio, è nel volo degli uccelli ed è “tempo senza tempo”.
Nel tempo la poesia diventa io - e l’io scrive poesia per restare nel tempo.

Meglio vivere oggi
l’eternità. Forse poi
non avremo tempo.

Appunto è la funzione della poesia: fermare il tempo in un frammento per consentire di viverlo fuori del tempo, come fosse una scheggia, un cristallo di eternità.
C’è un’esplosione di colori in questi 44 haiku, quattrocento parole appena. Pochi minuti di lettura, ma c’è, in miniatura, un’enciclopedia esistenziale in questi nuovi Istanti di cristallo. Cosí il viandante che sogna “percorsi d’aria” è parente di Don Chisciotte e Sancio che sono “ideogrammi contro l’orizzonte”. Cosí le aquile “planano tra le stelle” mentre la notte sogna “dietro i vetri”. Cosí i rami del mandorlo sono “calligrafie di vento”... Ma cosí si finirebbe per citare tutto il libro!
Vanno colte subito, nella poesia di Gustavo Vega, le sonore aperture verbali, certe impennate nelle sue scelte linguistiche e lessicali, e insieme le tenui sfumature cromatiche nella morbidezza delle immagini. E vanno poi assaporate certe succose espressioni che si sostanziano di consapevole forza espressiva. La gamma delle variazioni sfaccetta un significante proponendo diversi significati.
Immagine simbolo cristallizzata oltre il tempo del suo tempo mortale, la figurina umana di Marilyn (“farfalla senza ali”, prematuramente bruciata dall’incapacità di giocare in questo mondo, fuori dal suo mondo “di carta o celluloide”) può diventare il sigillo di questo piccolo libro che si fa scrigno prezioso:

Marilyn, farfalla
di carta o celluloide.
Aria senza ali.

Giuseppe Napolitano

Autore	Gustavo Vega Mansilla
Titolo	Pentri la lumon - Pintar la luz
Collana	Perseidi
Pagine	168
Anno	2016
Prezzo	€ 16,00
Isbn	978-88-97930-86-0

Gustavo Vega Mansilla estas poeto tute originala kaj lia poezio, preskaŭ ĉiam tre alta poezio, estas ĉiam aŭtentika kaj rekonebla. Granda estas lia sentokapablo, sed kvazaŭ li volus kaŝi tiun sian sentemon, li ofte sin montras ironia kaj senpasia.
Ironio kaj ĉefe memironio estas en lia naturo, kaj tre ofte ni trovas ĝin kiel karakterizo de lia verkado, kaj tiel li povas ŝerci montrante al ni, ekzemple, poemon titolitan “Minimuma soneto” farita el nur unuopaj literoj – abba abba cdc dcd – kaj eĉ poemon titolitan “Minimuma soneto minimuma”, farita nur el interpunkciaj signoj.
Sed tio ne devas kredigi ke lia poezio estus nur io ŝercema, ĉar ĝi estas male tre profunda kaj tre intensa, kaj ofte tiu ironio kaj ŝercemo, kaŝas, kvazaŭ masko, ne nur lian sentemon, sed eĉ iun lian karakteran melankolion, kaj iun lian solecan senton.
Kaj tion ni bone komprenas, se ni atente legas liajn poe-ziaĵojn, kiel ekzemple “24an de majo”, kie la naskiĝtago «Estas, nur, / maniero akcepti // (Min? Vin?) mian / neredukteblan / s / o / l / e / c / o / n», kaj tiel skribita, la soleco ŝajnas malrapide guti en lian animon.
Legu tiun ĉi hajkon: «Ploras la ŝtono / de la antikva fontano. / Melankolio.» La akvo de la antikva fontano ŝajnas plori melankoliajn larmajn gutojn.
Tre interesa, kaj absolute originala, estas lia vida poezio, kiu elmontras lian esceptan inventan spiriton. Kaj tiel ni vidas literojn, kiuj falas en funelon kaj sube eliras poemo; la vorto “maro” kiu iĝas la mara imago de la amo al lia virino, kie li dronas; la fasado de la “Leonana Instituto de Kulturo”, sur kiu la poeto pentras la vorton “AMO”; kai tiel plu.
La sekcio “Kristalaj momentoj” entenas 27 hajkojn, sufiĉe laŭregulaj. Ĉi tie ni trovas la naturon, la sunon, la venton, arbojn, papiliojn, la lunon, la neĝon, kaj tiel plu. Ili preskaŭ ĉiam respektas la originan japanan spiriton, kaj la naturan medion. Ili estas tre belaj, tre efikaj, tre fajnaj, tre sugestiaj. Mi transskribas nur du ekzemplojn: «Kaj sangante, / leviĝas la suno / matene.»; «La neĝo rigardas la lunon, / la luno rigardas la neĝon: / blanka dialogo.»
Ĉefe en tiu ĉi sekcio, sed iom en la tuta libro – kaj eĉ en la aliaj verkoj de Vega – estas, persista, daŭra, la elserĉo kaj la uzado de la lumo. Pli ĝuste la lumo, difuza kaj ĉarma, estas kvazaŭ fadeno, kiu trairas la tutan libron. La versoj estas kvazaŭ lumaj peniktuŝoj, ĉar nia Poeto “pentras la lumon” – ne estas hazarda la titolo – kaj kreas poezion, ĉar la lumo estas poezio kaj la poezio estas lumo.
En Pentri la lumon, Vega, krea kaj eklektika, kapablas maj-stre – sed ankaŭ preskaŭ tute laŭinstinkte – kunvivigi sian ironian spiriton kun sia delikata sentemo, kaj kapablas kunmeti tute nature siajn plurajn kreemajn dotojn kaj sendube lia poezio – ĉu verkita ĉu vida – trafas la leganton kaj restas en lia menso.

Amerigo Janakono